تذهیب در چه نسخ خطی به کار می‌رود؟

"کاربرد تذهیب در نسخ خطی" 

تذهیب در قسمت‌های مختلف یک نسخه خطی به کار می‌رود:

* سرلوحه: ابتدای کتاب یا هر فصل، با یک تذهیب باشکوه و پرکار مزین می‌شود که شامل شمسه یا ترنج و طرح‌های اسلیمی و ختایی است.

* حاشیه: کناره‌های صفحات با نوارهای باریک یا طرح‌های گسترده‌تر تذهیب می‌شوند که گاهی شامل طعمه‌گذاری (تذهیب بخش‌های کوچک در حاشیه) نیز می‌شود.

* بین‌السطور: در برخی نسخ نفیس، حتی فضای بین سطرها نیز با طرح‌های ظریف تذهیب می‌شود.

* جدول‌کشی و کمندکشی: خطوط رنگی و طلایی که اطراف متن را احاطه می‌کنند و به نظم و زیبایی صفحه می‌افزایند.

تذهیب در دیوان حافظ

دیوان‌های خطی حافظ به دلیل جایگاه ویژه این شاعر در فرهنگ ایرانی، همواره از نفیس‌ترین تذهیب‌ها بهره‌مند شده‌اند. صفحات آغازین و ابتدای هر غزل در دیوان‌های فاخر حافظ، اغلب با تذهیب‌های پرکار و چشم‌نواز آراسته شده‌اند که به شکوه و زیبایی معنوی اشعار می‌افزایند. این تذهیب‌ها، در کنار خط نستعلیق زیبا، دیوان حافظ را به یک اثر هنری کامل و جامع تبدیل کرده‌اند.

تذهیب نه تنها چشمان بیننده را خیره می‌کند، بلکه از نظر معنوی نیز به متن کتاب ارزش می‌بخشد و آن را به گنجینه‌ای نفیس تبدیل می‌کند.